مهم نیست که تازه با کسی آشنا شدهاید یا مدتی طولانی در رابطه بودهاید، اضطراب جنسی یک پدیده واقعی است که میتواند در هر مرحلهای از رابطه تأثیر بگذارد. خوشبختانه، روشهای مختلفی برای تشخیص و مقابله با آن وجود دارد. اضطراب به عنوان یک مسئله روانی بسیار رایج است و به همین دلیل، هیئت خدمات پیشگیری ایالات متحده پیشنهاد میکند که افراد زیر ۶۵ سال به طور منظم برای اضطراب مورد ارزیابی قرار گیرند.
در این مقاله، به بررسی گفتههای کندیس کوپر-لاوت میپردازیم تا ببینیم چگونه افراد و زوجها میتوانند با این مشکلات کنار بیایند و به یک رابطه جنسی سالم دست پیدا کنند. ابتدا، اضطراب جنسی را تعریف میکنیم، علائم آن را بررسی میکنیم و عواملی که میتواند آن را ایجاد کند را مورد بحث قرار میدهیم. همراه ما باشید.
اضطراب جنسی چیست؟
اضطراب جنسی که گاهی با عنوان اضطراب عملکرد جنسی نیز شناخته میشود، به معنای “ترس، نگرانی یا اضطرابی است که به فعالیت جنسی مرتبط است.” این احساسات ممکن است ناشی از تجربههای منفی قبلی، مشکلات جنسی، استرس و یا عوامل دیگر باشد.
اضطراب عملکرد جنسی پدیدهای رایج است و حدود ۲۵ درصد از مردان و ۱۶ درصد از زنان را تحت تأثیر قرار میدهد. این اضطراب میتواند به حدی برسد که افراد به شدت احساس نگرانی کنند و حتی ممکن است از رابطه جنسی خودداری کنند.
با این حال، مهمترین نکتهای که باید به آن توجه داشت، اهمیت ارتباط است. صحبت کردن و برقراری ارتباط نه تنها میتواند حال شما را بهتر کند، بلکه به شما کمک میکند علت اضطراب جنسی خود را پیدا کنید و در مسیر بهبود زندگی جنسی گام بردارید.
علائم اضطراب جنسی چیست؟
شاید تصور کنید علائم اضطراب جنسی کاملاً آشکار هستند، اما وقتی درگیر موقعیتهای استرسزا میشوید، تشخیص آنها دشوار میشود. بنابراین، به تغییرات خلق و خوی خود توجه کنید؛ آیا وقتی شریک شما به شما نزدیک میشود، احساس ناخوشایندی میکنید؟ یا زمانی که فکر میکنید قرار است به زودی رابطه جنسی داشته باشید، استرس و نگرانی دارید؟ اگر چنین است، احتمالاً در حال تجربه اضطراب جنسی هستید.
دلایل اضطراب جنسی چیست؟
۱. مشکلات تصویر بدنی: افرادی که نسبت به برخی بخشهای بدن خود احساس خجالت یا عدم رضایت دارند، ممکن است هنگام ارتباط با شریک جنسی خود، بهویژه اگر رابطه تازهای باشد، دچار کمبود اعتماد به نفس شوند.
۲. اختلالات جنسی در هر کدام از طرفین: این مشکلات، مانند ناتوانی جنسی یا کاهش میل جنسی، میتواند هم برای فردی که با این اختلالات دست و پنجه نرم میکند سخت باشد و هم برای شریک او که نگران این مسائل است.
۳. سوءاستفاده جنسی در گذشته: کسانی که در گذشته مورد سوءاستفاده جنسی قرار گرفتهاند، معمولاً با سختی زیادی میتوانند به رابطه جنسی سالم فکر کنند. فرآیند بازیابی نگاه مثبت به رابطه جنسی ممکن است زمانبر و دشوار باشد.
- مشکلات رابطه: مسائلی مانند مشاجرات، بحثها، رفتارهای کوچک آزاردهنده، یا عدم توانایی در برقراری ارتباط صادقانه و راحت با شریک میتواند اضطراب جنسی را تقویت کند.
- ترس از صمیمیت: افرادی که از صمیمیت میترسند، اغلب در اعتماد کردن به دیگران مشکل دارند. این در حالی است که اعتماد پایهای مهم برای داشتن تجربههای خوب و مثبت جنسی است.
- عدم سازگاری با شریک جنسی: اگر کسی در رابطه با شریک جنسی خود احساس راحتی نکند یا به او جذب نشود، این امر میتواند به شدت میل جنسی او را کاهش داده و اضطراب مرتبط با رابطه جنسی را افزایش دهد.
چطور عوامل محرک اضطراب جنسی را بشناسیم؟
برای افرادی که تجربههای منفی جنسی داشتهاند، احساس امنیت و کنترل اهمیت بالایی دارد. آسیبهای گذشته میتوانند باعث شوند که عواملی مانند یک روز پراسترس در محل کار یا حتی تغییرات غیرمنتظره در برنامهها به شدت بر حال و هوای فرد تأثیر بگذارند. اگر این تجربهها بر صمیمیت و رابطه شما با شریکتان اثر منفی میگذارند، باید به آنها توجه ویژهای داشته باشید.
یکی از راههای مؤثر برای شناخت عوامل محرک اضطراب جنسی این است که لحظههایی که احساس تغییر در روحیه خود دارید را ثبت کنید. حتی اگر این تغییرات به ساعتها قبل از رابطه یا به دلایلی خارج از محیط جنسی مربوط باشند، میتوانند سرنخهای مهمی درباره عوامل محرک شما بدهند.
همچنین، اگر این اضطراب به خاطر حرف یا عمل شریکتان ایجاد شده، حائز اهمیت است که این موضوع را هم یادداشت کنید و در زمان مناسب بدون سرزنش یا متهم کردن، آن را با شریکتان در میان بگذارید.
کندیس کوپر-لاوت، مشاور جنسی، به افراد توصیه میکند که برای شناخت عوامل محرک شخصیشان تلاش کنند و میگوید که گاهی لازم است افراد برای مدتی از فعالیتهای جنسی دوری کنند تا با بار ذهنی اضطراب کنار بیایند.
به گفته کوپر-لاوت، مهمترین هدف این است که فرد به جایی برسد که “دیدگاه مثبت و سالمی نسبت به خود جنسیاش داشته باشد و بتواند تصویر خود را به عنوان یک موجود جنسی بازسازی کند.” این فرآیند نیازمند زمان و خودآگاهی است، اما میتواند بهبود چشمگیری در کیفیت رابطه جنسی و عاطفی فرد ایجاد کند.
چطور با اضطراب جنسی کنار بیایم؟
وقتی توانستی عوامل محرک اضطراب جنسی خود را شناسایی کنی، قدم بعدی این است که بفهمی چرا این محرکها وجود دارند و از چه زمانی شروع شدهاند. به طور معمول، با شناخت و آگاهی از این عوامل، تأثیر و قدرت آنها کاهش مییابد.
در این مرحله، بسیار مهم است که با شریک خود صادق و شفاف باشی. درباره احساسات خود و نحوه مقابله با آنها صحبت کن. اگر رفتار یا حرفی از شریک باعث ایجاد اضطراب جنسی در تو شده است، با صداقت آن را مطرح کن و توضیح بده که چرا آن رفتار یا حرف چنین احساسی را در تو ایجاد کرده است.
نکاتی برای کاهش اضطراب جنسی
کندیس کوپر-لاوت، مشاور جنسی، چندین تمرین برای کاهش اضطراب جنسی پیشنهاد میکند که معمولاً به مراجعینش ارائه میدهد:
- قبل از شروع هرگونه تجربه جنسی، نفس عمیق بکش و مدیتیشن انجام بده تا آرامش پیدا کنی.
- از طریق لمس خودت و خودارضایی، روی چیزهایی که به تو احساس خوب میدهند و چیزهایی که ناراحتی ایجاد میکنند، تمرکز کن.
- بیشتر روی لمسهای غیرجنسی با شریک خود تمرکز کن و سکس را از مرکزیت خارج کن.
- ارتباط و نزدیکی عاطفی با شریک خود را مهمتر از خود عمل جنسی در نظر بگیر.
- بدون فشار برای رسیدن به سکس، با شریک خود نقاط حساس بدن را کشف کن.
کوپر-لاوت همچنین توصیه میکند که به جای تمرکز بر ارگاسم یا عملکرد جنسی، بر روی تجربههای جنسی و لذت بردن از روند آن تمرکز شود.
چطور از کسی که اضطراب جنسی دارد حمایت کنیم؟
برقراری ارتباط خوب با شریک جنسی همیشه مهم است، اما وقتی تو یا شریک زندگیات دچار اضطراب جنسی هستید، این موضوع بسیار حیاتیتر میشود.
کوپر-لاوت توصیه میکند: “شریک جنسی باید تا حد امکان صبور باشد و سعی کند بفهمد که شریکش چه احساسی دارد. مهم است که هرگز باعث نشوند طرف مقابل به خاطر اضطراب خود احساس گناه یا شرمندگی کند. شریکها باید حمایتگر باشند و فضایی ایجاد کنند که فرد از نظر عاطفی و جسمی احساس امنیت کند.”
برای این منظور، برخی راهها عبارتند از:
- وقتی شریک زندگیات از نظر روحی در وضعیت خوبی است، با او درباره احساسات و نگرانیهایش صحبت کن.
- یافتن راههای دیگر برای صمیمیت و نزدیکی، مانند لمسهای غیرجنسی (بغل کردن، دست گرفتن، ماساژ دادن) نیز میتواند کمککننده باشد.
کوپر-لاوت پیشنهاد میکند که زوجها از تکنیکهایی مانند “تمرکز حسی” استفاده کنند. این تکنیک به افراد کمک میکند تا تمرکز خود را از رفتارهای هدفمحور جنسی که شامل ارگانهای جنسی و سکس دخولی است، به سمت درک بهتر از بدن و احساسات خود سوق دهند.
کوپر-لاوت یادآوری میکند که غلبه بر اضطراب جنسی ممکن است نیاز به زمان و تلاش داشته باشد. با این حال، مهم است که شریکها در این مسیر نقش حمایتگر و تشویقکننده داشته باشند و از یکدیگر پشتیبانی کنند تا این فرایند به بهبود کیفیت زندگی جنسی و عاطفی آنها منجر شود.